تحلیل کارکرد مرز بر ساختار فضایی شهرهای مرزی (نمونه موردی: استان آذربایجان غربی)

thesis
abstract

استان آذربایجان غربی با داشتن 890 کیلومتر مرز مشترک با کشورهای عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان و دارا بودن 13 شهر مرزی، بر اساس تقسیمات اداری ـ سیاسی سال 1385، از استان های مرزی و استراتژیکی کشور، محسوب می گردد. در این پژوهش، تأثیر کارکردهای مرزی به لحاظ امنیتی، اقتصادی و اجتماعی بر ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است و از مدل های کمّی، نرم افزارهای رایانه ای و تحلیل آماری، برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. طبق بررسی های انجام شده، حدود 8/10 درصد از جمعیت شهری استان، در 13 شهر مرزی سکنی گزیده اند. در این پژوهش، حدود 77 شاخص اجتماعی، جمعیتی، اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی ـ درمانی، زیربنایی، کالبدی و تأسیسات و تجهیزات برای تحلیل وضعیت ساختار فضایی شهرهای مرزی، استفاده شده و با بهره گیری از مدل تاپسیس و استفاده از روش وزن دهی آنتروپی شانون، سطوح توسعه در شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی مشخص گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد، از مجموع 13 شهر مرزی، شهرهای پیرانشهر، سردشت و اشنویه، با حدود 8/67 درصد جمعیت برخوردار، 5 شهر سیه چشمه، آواجیق، گردکشانه، تازه شهر و پلدشت، با حدود 7/18 درصد از جمعیت نیمه برخوردار و شهرهای میرآباد، سیلوانه، بازرگان، ربط و سرو، با حدود 5/13 درصد جمعیت، محروم هستند. تحلیل اثرات کارکردهای مرز بر 77 شاخص ساختار فضایی شهر، نشان می دهد بین کارکردهای امنیتی، اقتصادی و اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد. افزایش امنیت، وجود بازارچه های مرزی و مبادله واردات و صادرات کالا و ارتباطات اجتماعی بالا با عوامل مرزی، موجب بالا رفتن توسعه ساختار فضایی شهرهای مرزی شده است. مقایسه تطبیقی بین شهرهای مرزی و غیرمرزی نیز، بیانگر عدم تفاوت آشکاری در ساختار فضایی این شهرها است. دلیل اصلی این امر، شرایط جغرافیایی استان آذربایجان غربی است که فاصله بین شهرهای مرزی و غیرمرزی به لحاظ جغرافیایی، اندک است و کارکردهای مرز، تأثیرات خود را بر روی شهرهای غیرمرزی نیز، تحمیل می کنند. در مجموع می توان گفت، عدم توسعه یافتگی استان آذربایجان غربی در کل فضـای استان، شرایط تقریباً یکسانی دارند. در نهایت، با شناسـایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها، به برنامه ریزی استراتژیک شهرهای مرزی پرداخته شده که برای 13 شهر مرزی، پنج نوع استراتژی برای نیل به پایداری، ارایه گردیده است.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

تحلیل ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی، با استفاده از تحلیل های آماری چند متغیره و شبکه‎های عصبی

هدف از این مقاله بررسی و تحلیل ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی و عوامل موثر بر آن از طریق شاخص های مختلف(جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی- درمانی، زیربنایی، حمل و نقل و ارتباطات و کالبدی) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. از مدل های کمی برنامه ریزی از جمله تصمیم گیری های چند معیاره تاپسیس، آنتروپی، ضریب پراکندگی برای رتبه بندی و از روش های شبکه عصبی، تحلیل رگرس...

full text

تحلیل ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی، با استفاده از تحلیل های آماری چند متغیره و شبکه‎های عصبی

هدف از این مقاله بررسی و تحلیل ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی و عوامل موثر بر آن از طریق شاخص های مختلف(جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی- درمانی، زیربنایی، حمل و نقل و ارتباطات و کالبدی) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. از مدل های کمی برنامه ریزی از جمله تصمیم گیری های چند معیاره تاپسیس، آنتروپی، ضریب پراکندگی برای رتبه بندی و از روش های شبکه عصبی، تحلیل رگرس...

full text

تحلیل فضایی و رتبه بندی شهرهای استان آذربایجان غربی بر اساس شاخص های فقر شهری

یکی از مهم ترین هدف های هر جامعه ای برقراری عدالت اجتماعی و رفاه اجتماعی است که توزیع عادلانه امکانات و به دنبال آن کاهش فقر یک بعد مهم آن را شامل می‌شود. برای دستیابی به اهداف فوق در هر جامعه ای نیاز به شناخت میزان رفاه اجتماعی و نابرابری میان نواحی مختلف می باشد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی- توسعه‌ای و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است و در آن ارزیابی فقر در شهرهای استان آذربایجان غربی ...

full text

رابطه تحول کارکرد مرز با ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای مرزی بانه و سقز)

شواهد زیادی وجود دارد که با گذشت زمان، مرزهای سیاسی بخش عظیمی از کارکردشان را به عنوان مانع از دست داده و تعاملات و همکاری‌های میان مرزی به طور روزافزون از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شوند. در این حالت مرز به عنوان منطقه‌ تماس، به فضایی کارکردی برای تبادلات و تعاملات اقتصادی_ اجتماعی فرامرزی تبدیل می‌شود و اثرات مثبت خود را در مناطق و شهرهای مجاور بر جای می‌گذارد. بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل ر...

full text

رابطه تحول کارکرد مرز با ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای مرزی بانه و سقز)

شواهد زیادی وجود دارد که با گذشت زمان، مرزهای سیاسی بخش عظیمی از کارکردشان را به عنوان مانع از دست داده و تعاملات و همکاری­های میان مرزی به طور روزافزون از اهمیت بیشتری برخوردار می­شوند. در این حالت مرز به عنوان منطقه­ تماس، به فضایی کارکردی برای تبادلات و تعاملات اقتصادی_ اجتماعی فرامرزی تبدیل می­شود و اثرات مثبت خود را در مناطق و شهرهای مجاور بر جای می­گذارد. بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل ر...

full text

تحلیل فضایی توسعۀ شاخص‌های بهداشتی درمانی در استان آذربایجان غربی

  مقدمه: در هر جامعه‌ای، بهبود وضعیت بهداشت و سلامتی شهروندان یکی از نشانه‌های ارتقا و توسعۀ انسانی است. با توجه به اهمیت و نقش توسعه و توزیع مطلوب امکانات و شاخص‌های بهداشتی درمانی در بهبود کیفیت زندگی و توسعۀ پایدار مناطق، در پژوهش حاضر توزیع و توسعۀ این شاخص‌ها در سطح شهرستان‌های استان آذربایجان غربی ارزیابی مقایسه‌ای شده است .   روش: در این تحقیق، روش مطالعه توصیفی‌تحلیلی بوده و از روش‌های ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023